T24 Dış Haberler
Dünya denizlerinin 5'te biri artık 20 yıl öncesi kadar aydınlık değil. Yapılan yeni bir araştırmaya göre bu, gezegendeki en büyük yaşam alanı kayıplarından biri.
Geçen yirmi yıl içinde, okyanusların 5'te birinden fazlası, kısmen iklim değişikliği nedeniyle, daha karanlık hale geldi. Britanya'daki Plymouth Üniversitesi’nin mayıs ayı sonunda yayımladığı bir araştırma bu durumun biyolojik çeşitlilik üzerinde henüz öngörülemeyen zararlara neden olduğunu ortaya koydu. Bilim insanlarına göre bu, “gezegendeki en büyük yaşam alanı kayıplarından biri” ve daha fazla araştırmayı gerektiriyor.
Etkilenen alan, Hint Okyanusu kadar
Okyanusların rengi, alg çoğalması, deniz yüzeyinin ısınması ve küresel okyanus sirkülasyonlarındaki kaymalar nedeniyle giderek değişiyor. Kıyı bölgelerinde ise bu kararmadan tarımda aşırı gübreleme, organik maddeler ve tortular sorumlu tutuluyor. Etkilenen alan, Hint Okyanusu büyüklüğünde veya Rusya’nın dört katından daha büyük. Aynı olgu Baltık Denizi’nde de gözlemleniyor.
Güneş ışığının ulaştığı deniz katmanlarında, denizel flora ve faunanın yüzde 90’ı yaşıyor. 200 metreye kadar derinlikteki bu sözde (eu)fotik bölgelerde fotosentez oluşması mümkün. Araştırmaya göre bu bölgeler, okyanusların yüzde 9’luk bir alanında, tahminen Afrika kıtası büyüklüğünde, 50 metreden fazla, yüzde 2,6’lık bir alanında ise 100 metreden fazla küçüldü.
Hayvanlar davranışlarını değiştirmek zorunda kalıyor
Araştırmaya göre, pek çok hayvan karanlık nedeniyle yüzeye daha yakın yerlerde yaşamaya zorlanıyor, dolayısıyla burada besin ve diğer kaynaklar için rekabet artıyor. Bu kararmalar, güneşe ve aya bağımlı olan canlıların hayatta kalması ve üremesi için gerekli olan miktarları azaltıyor. Bu da denizel ekosistemde temel değişimlere yol açıyor.
Kararma sadece kıyı bölgeleriyle sınırlı değil. Bilim insanlarının aktardığına göre, kutup bölgeleri, kuzeydoğu Atlantik ve kuzeybatı Pasifik’teki okyanuslar da belirgin şekilde karardı.
Okyanus Konferansı toplanacak
Okyanuslar ısıyı emdikleri için gezegenin geri kalanı için soğuk su banyosu işlevi görüyorlar. Atmosferdeki fazladan ısının yaklaşık yüzde 90’ını okyanuslar emiyor ve bu ısıyı derinliklerine taşıyorlar.
Ancak okyanuslar pek çok tehditle karşı karşıya; suyun ısınması, asitleşmesi, plastik kirliliği, aşırı avlanma ve derin deniz madenciliği.
Bu, kıyı şehirleri, mercanlar ya da hava durumu için ne anlama geliyor?
9-13 Haziran tarihleri arasında Fransa’nın Akdeniz kıyısındaki Nice şehrinde 130 ülkeden temsilcilerin katılacağı 3. Okyanus Konferansı'nda bu sorulara yanıt aranacak.
2023 ve 2024 yıllarında hava sıcaklığında rekor kırıldı. Bu yıl ısı biraz daha düşük seviyede ama hâlâ önceki yıllara kıyasla yüksek düzeyde.
|
